peru |
jan 2023

Met de slachtoffers van het bloedbad in Juliace stijgt het dodental van de staatsrepressie van de anti-regeringsprotesten tot 46

Bron: Tanya Wadhwa peoplesdispatch 10 januari 2023 ~~~

Op maandag 9 januari hebben Peruaanse veiligheidstroepen een anti-regerings protest in Juliaca, een stad in het zuiden van Peru’s Puno regio, hardhandig onderdrukt, waarbij ten minste 17 demonstranten werden gedood en ten minste 68 anderen zwaar gewond raakten. Onder de doden waren tenminste twee tieners.

Volgens berichten van lokale media openden Peruaanse politie en militairen het vuur op duizenden demonstranten die de luchthaven van Juliaca hadden bezet als onderdeel van landelijke protesten waarin werd gevraagd om de vrijlating van de voormalige linkse president Pedro Castillo, het aftreden van de de facto president Dina Boluarte, de ontbinding van het door de rechtervleugel gedomineerde eenkamercongres, nieuwe parlementsverkiezingen en een nieuwe grondwet via een grondwetgevende vergadering.

Foto’s en video’s die op sociale media werden gedeeld, toonden slachtoffers die uit hun hoofd bloedden, met kogelwonden op verschillende lichaamsdelen, mensen die mensen met ernstige verwondingen op hun rug en in hun voertuigen droegen om hen naar ziekenhuizen te helpen.

Dit was het tweede bloedbad door toedoen van de Peruaanse veiligheidstroepen in een maand van sociale protesten die structurele veranderingen in het politieke systeem van het land eisen. Op 15 december 2022 vermoordden de veiligheidstroepen in Ayacucho tien mensen en verwondden ze 52 anderen zwaar, toen ze probeerden de plaatselijke luchthaven, die door protesterende bewoners was bezet, te deblokkeren.

Met deze laatste slachtoffers steeg het dodental van de staatsrepressie van anti-regeringsprotesten tot 46. 

Peru’s Ombudsman Office verzocht de openbare orde-troepen om de internationale normen na te leven bij het gebruik van geweld tegen protesten en drong er bij het bureau van de openbare aanklager op aan om snel een onderzoek in te stellen naar de doden.

De Inter-Amerikaanse Commissie voor Mensenrechten (IACHR) veroordeelde de dood van mensen in Juliaca, en drong er bij de Peruaanse staat op aan onmiddellijk maatregelen te nemen om het buitensporig gebruik van geweld bij sociale protesten te voorkomen en te bestraffen; en door te gaan met het genereren van effectieve dialoogmechanismen om sociale conflicten aan te pakken en geweld te voorkomen. De IACHR kondigde tevens aan dat zij nog een delegatie naar Peru zal sturen om van woensdag tot en met vrijdag Lima en andere steden te bezoeken om de situatie te evalueren.

Ook het Bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de mensenrechten (OHCHR) in Peru uitte zijn “diepe bezorgdheid over de escalatie van het geweld in Peru” en riep op tot het nemen van dringende “maatregelen om meer geweld te voorkomen en de eerbiediging van de mensenrechten tijdens vreedzame demonstraties te waarborgen”.

Volksverzet

Sinds 4 januari zijn tienduizenden mensen, voornamelijk uit inheemse en boerengemeenschappen, de straat opgegaan en hebben ze in verschillende delen van het land wegblokkades opgeworpen om hun afwijzing van de regering-Boluarte tot uitdrukking te brengen, respect voor hun stem te eisen en hun democratisch gekozen president in zijn functie te herstellen.

Castillo werd op 7 december afgezet tijdens een juridische staatsgreep door de rechtse oppositie die de meerderheid in het Congres had, nadat hij had geprobeerd het Congres te ontbinden en per decreet te regeren. Na zijn afzetting werd hij snel gearresteerd wegens vermeende “schending van de grondwettelijke orde”. Op 15 december verlengde de Peruaanse justitie de voorlopige hechtenis van Castillo tot 18 maanden op verzoek van het Openbaar Ministerie, dat een onderzoek naar hem instelt wegens onder meer rebellie.

Puno, Arequipa, Cusco en Tacna behoren tot de regio’s waar massale anti-regeringsprotesten plaatsvinden na de hervatting aan het eind van de feestdagen van een nationale staking van onbepaalde duur.

Na het bloedbad in Juliaca riepen de inheemse en boerengemeenschappen samen met verschillende volksbewegingen, sociale organisaties, studentenverenigingen en vakbonden op tot intensivering van de protestacties tegen de regering-Boluarte en een mars naar de hoofdstad Lima om aan te dringen op haar aftreden.

s Avonds demonstreerden duizenden mensen op straat en werden er cacerolazos georganiseerd in Arequipa, Apurimac, Cusco, Puno en San Miguel. Een cacerolazo is een vorm van protest waarbij demonstranten lawaai maken door op potten en pannen te slaan.

Boluarte’s reactie

Tijdens een persconferentie van een vergadering over een “nationaal akkoord” op maandag met vertegenwoordigers van de regio’s van het land en verschillende politieke instellingen, zei Boluarte dat ze niet begrijpt waarom mensen protesteren. Ze zei dat ze niet op alle eisen van de demonstranten kon ingaan.

“Ik heb u al uitgelegd dat de vier politieke punten niet in mijn macht liggen. Het enige wat in mijn macht lag was de ahttps://peoplesdispatch.org/2022/12/23/peruvian-congress-approves-bill-to-advance-general-elections-as-anti-coup-protests-intensify/, die we al hebben voorgesteld,” zei Boluarte.

“De grondwetgevende vergadering is niet in handen van de uitvoerende macht. Als ze met dit voorwendsel de straat op gaan, de broeders uit de regio’s waar gewelddadigheden plaatsvinden, houden ze zichzelf voor de gek,” voegde ze eraan toe.

Daarnaast bleef ze de protesten criminaliseren, zonder zich te verontschuldigen voor het ontketenen van brute repressie.

“Wat u vraagt is een voorwendsel om chaos te blijven veroorzaken in de steden. In vrede en orde kan alles worden bereikt, te midden van geweld en chaos wordt het ingewikkelder, wordt het moeilijk,” zei Boluarte.

Nationale kritiek

De aanpak van de protesten door de regering-Boluarte werd door verschillende politieke leiders bekritiseerd.

Vladimir Cerrón, progressief leider en oprichter van de partij Free Peru, die Castillo’s presidentskandidatuur in 2021 heeft gesponsord, riep op tot het aftreden van Boluarte.

“Dina, je moet opstappen! Hoe langer je aan de macht bent, hoe slechter je juridische situatie zal zijn; als je met 28 doden al twijfels had en je hebt een dossier van de officier van justitie die je onderzoekt voor die misdaden; met deze 12 extra doden kunnen ze je tientallen jaren naar de gevangenis sturen, terwijl anderen ervan profiteren,” tweette Cerrón.

Met betrekking tot haar antwoord dat ze niet kan ingaan op de belangrijkste eisen van de demonstranten, legde Cerrón uit hoe ze dat wel kan. “Er zijn twee wegen: 1. Een wetsvoorstel van de uitvoerende naar de wetgevende macht, zonder door de commissie te gaan vanwege de urgentie van de zaak, het volk bijeenroepen buiten het Congres en de plenaire stemming, en 2. Terugkeren naar de grondwet van 1979 (artikel 307) en een grondwetgevende vergadering bijeenroepen,” zei hij.

Ook Verónika Mendoza, voormalig presidentskandidaat voor de progressieve beweging Nieuw Peru, bekritiseerde de reactie van Boluarte.

“Stop het bloedbad in Puno! Er zijn al bijna 40 Peruanen vermoord in minder dan een maand van [een nieuwe] regering! Mevrouw Dina Boluarte, hoe kunt u in functie blijven en een “nationale dialoog” claimen terwijl tegelijkertijd de “wetshandhavers” schieten om onze landgenoten te vermoorden? Neem nu ontslag!” tweette Mendoza.

“Gezien de kritieke situatie die we doormaken, moeten Dina Boluarte en de voorzitter van het Congres hun posities verlaten zodat – met een nieuwe raad van bestuur van het Congres – een overgangsregering kan worden opgebouwd, hand in hand met een breed platform van sociale en politieke organisaties. Van daaruit moeten de verkiezingen worden vervroegd naar 2023 en moet een referendum worden uitgeschreven om het volk te raadplegen of het al dan niet een nieuwe grondwet wil. Inmiddels moet het voor iedereen duidelijk zijn dat repressie niets oplost, maar het conflict alleen maar verergert,” voegde ze eraan toe.

Topfoto: Peruaanse veiligheidstroepen onderdrukten op 9 januari op brute wijze een protest tegen de regering in de stad Juliaca, in de regio Puno. Foto: Mas Nina/Pachamama Radio

Gerelateerd (in dit archief )