Nicaragua |
feb 2023
Bron: S. Brian Willson,
afgj.org, NicaNotes 2 februari 2023 ~~~

De Amerikaanse imperialistische politiek tegen Nicaragua werd duidelijk in 1853-54. De Amerikaanse pro-slavernij president Franklin Pierce stuurde Amerikaanse mariniers naar Greytown (San Juan del Norte) om de kleine stad aan de Atlantische kust met minder dan 100 huizen te vernietigen omdat de bevolking weigerde samen te werken met Amerikaanse bedrijven die spoor- en doorvoerlijnen aanlegden die van oost naar west door Nicaragua liepen via de Rio San Juan Corridor. Greytown werd volledig verwoest.

Begon het Amerikaanse buitenlands beleid in Midden-Amerika, inclusief Nicaragua, met – tot op heden – de minachting voor lokale autonomie, moedwillige vernietiging en massamoord wanneer de lokale bevolking zich durft te verzetten.

Er zijn negenenveertig regeringen in Nicaragua geweest van 1854 tot 1979, het jaar dat de Sandinistische revolutie de favoriete dictator van de VS, Anastasio Somoza, triomfantelijk verdreef. Op één na (dat van president José Santos Zelaya, 1893- 1909) traden alle regeringen op als waarnemers van de handels en financiële belangen van de VS. Vanwege Zelaya’s progressieve zorg voor het welzijn van alle Nicaraguanen werd hij in 1909 door de VS met geweld afgezet.

Nadat de revolutionaire Sandinisten de macht verloren tijdens de verkiezing van 1990 die werd gehouden onder dreiging dat de Contra-oorlog van de VS zou worden voortgezet als de door de VS gekozen kandidaat zou verliezen, werden alle revolutionaire verworvenheden van 1979-1990 ongedaan gemaakt door drie door de VS goedgekeurde Nicaraguaanse regeringen van 1990 tot 2006.

Mijn eerste bezoek aan Nicaragua was in januari 1986, midden in de terroristische oorlog die Ronald Reagan tegen het Nicaraguaanse volk voerde. Ik probeerde Spaans te studeren aan een school in Estelí. Ik was er nog maar zes dagen toen Reagans Contra’s drie nabijgelegen landbouwcoöperaties aanvielen en elf campesinos vermoordden. Bovendien bliezen de Contra’s de elektriciteitsmasten bij Estelí op, waardoor de stad in duisternis werd gedompeld. Die avond studeerden twee tieners van het gezin waar ik verbleef hun lessen in het kader van de alfabetiseringscampagne van het land. Ze oefenden op een ruw schoolbord met krijt.
Zonder te aarzelen staken ze kaarsen aan en gingen ze gewoon door met hun lessen. De volgende ochtend zag ik hoe verschillende van de vermoorde boeren op paardenkarren naar het kerkhof van Estelí werden gedragen in open kisten, zodat iedereen ze kon zien. Ik huilde. Vietnam was helemaal terug in mijn gevoelens.

De week daarop maakte onze klas van twintig studenten een uitstapje naar een van Nicaragua’s vele stranden aan de Pacifische kust – Pochomil. Terwijl ik genoot van het rondspringen in de golven voelde ik een scherpe pijn in mijn rechterenkel, en mijn rechteronderbeen raakte verlamd tot aan de knie. Ik kroop verwoed naar net buiten het bereik van de golven en merkte dat er bloed uit een kleine snee in mijn enkel stroomde. Medestudenten en een badmeester hielpen me in de bus en brachten me met spoed naar het Lenin Fonseca, een van de openbare ziekenhuizen in Managua.

Ik lag op een bed in de eerste hulp met twee andere ernstig gewonde Nicaraguanen die hevige bloedingen hadden. De dokter werkte koortsachtig om deze twee patiënten te redden. De regels van de triage werden hier toegepast. Natuurlijk moest ik wachten, want ik was de minst gewonde van de drie. Een van de patiënten stierf terwijl ik op hulp wachtte. Maar al snel kwam er een zwarte dokter, een afstammeling van Britse slaven uit het Caribisch gebied, die uitstekend Engels sprak en met zijn mond het gif uit mijn been begon te zuigen. De diagnose was dat ik was gestoken door een rog (Sting Ray). De effecten van het resterende gif zouden enkele dagen duren voordat de pijn op de plaats van de steek en de verlamming van het been verdwenen waren. Ik kreeg medicijnen en krukken toen ik het ziekenhuis verliet. Toen ik om de rekening vroeg, zei de dokter: “Oh, in het revolutionaire Nicaragua is gezondheidszorg gratis.”

Na twee maanden op de taalschool keerde ik terug naar de VS, maar begon vervolgens een paar keer per jaar naar Nicaragua te reizen. Ik bleef Contra- wreedheden documenteren – moorden, brandstichtingen, ontvoeringen, hinderlagen en vernietiging van civiele infrastructuur zoals boerderijen, gezondheidsklinieken, scholen en het elektriciteitsnet.

Een van de vele terreurdaden van de Contra’s in 1987

FOTO Getuige van de onmiddellijke nasleep van een Contra hinderlaag, Pantasma Mountain, maart 1987. Foto’s: Brian Willson Links: Een jongen toont Willson het met bloed doordrenkte shirt van zijn vader na een Contra hinderlaag in Jinotega in maart 1987. Rechts: Twee van de duizenden Nicaraguaanse kinderen die gewond raakten door Contra aanvallen herstellen in een ziekenhuis in Managua in 1988, rechts.
Foto’s: Brian Wilson

In 1990 was ik internationale verkiezingswaarnemer bij de kritieke verkiezingen van 25 februari 1990. Ik hield toezicht op het tellen van de stemmen in drie kleine inheemse gemeenschappen ten noordwesten van Puerto Cabezas aan de noordelijke Caribische kust. Ik reed in een veewagen van Matagalpa naar Puerto Cabezas om daar te komen. Zittend in de cabine merkte ik op dat alle zevenenvijftig bruggen over de rivieren op dat lange traject door de Contra’s waren vernield.

De dorpen waar ik de verkiezingen waarnam hadden geen elektriciteit en samen met anderen heb ik tot in de vroege ochtenduren van 26 februari bij kaarslicht de stembiljetten met de hand geteld. Het proces leek eerlijk en er waren stemopnemers aanwezig die de verschillende partijen vertegenwoordigden. Later op de dag bleek uit de nationale resultaten dat ongeveer 55% voor de door de VS geselecteerde UNO/Chamorro-kandidatuur had gestemd en 41% voor FSLN/Ortega. Hoewel ik vreselijk teleurgesteld was over de uitslag, begreep ik dat de mensen hadden gestemd met een pistool op hun hoofd gericht, aangezien de Amerikaanse president George H.W. Bush hen had gewaarschuwd dat een stem voor Ortega zou leiden tot het voortzetten van de Contra-oorlog oorlog en meer economische ontberingen. Het verkiezingsproces leek eerlijk, maar de door de VS gecontroleerde nationale politieke context maakte het voor Nicaragua onmogelijk om tijdens deze verkiezing hun werkelijke en eerlijke gevoelens in het stemhokje te uiten.

Toen ik na de verkiezingen naar de VS vertrok, reisde een heer, die naast mij in het vliegtuig zat, voor het laatst als vertegenwoordiger van de Sandinistische regering naar Europa voor de verkoop van Nicaraguaanse koffie. In goed Engels vertelde hij me droevig iets dat ik nooit ben vergeten: “Het is jammer dat de VS onze bloem niet laat bloeien.” Terwijl het vliegtuig versneld de startbaan afreed en de lucht in ging, zat ik te snikken en vroeg me af of ik Nicaragua ooit nog zou zien.

De resultaten waren een immense opluchting voor de rijke Nicaraguaanse rechterzijde en de rijke Amerikaanse investeerders. Ze konden hun rijke speeltuin terugkrijgen. De privatisering van nutsvoorzieningen en infrastructuur met winstoogmerk begon ten koste van de overgrote meerderheid van het volk. De meeste verworvenheden van de revolutie op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, gelijkheid tussen mannen en vrouwen, enz. werden teruggedraaid.

Bij latere verkiezingen in 1996 en 2001 versloegen kandidaten van de constitutionele liberale partij (Arnoldo Aleman, 1996-2001, Enrique Bolaños, 2002-2007), met veel financiële hulp en hulp van de VS, de pogingen van het FSLN om het presidentschap te heroveren, terwijl zij de eerdere Sandinistische verworvenheden ontmantelden. Uit Wikileaks-kabels blijkt dat de VS zich met miljoenen dollars bleef inspannen om een eventuele terugkeer van de Sandinisten te blokkeren. De VS maakten duidelijk dat als het FSLN zou winnen, de VS haar investeringen zou beperken, de economische sancties zou verlengen en steun uit de VS zou stop zetten.

Voormalig Sandinistisch leider Dora Maria Tellez brak in de jaren ’90 met het FSLN en Ortega en vormde de kleine oppositiepartij MRS (Sandinistische Vernieuwings-beweging). Tellez maakte bekend dat zij “geloofde” dat het FSLN bij de verkiezingen van 2006 verkiezingsfraude zou plegen, en waarschuwde dat als het FSLN de verkiezingen zou “stelen”, de MRS “de straat op zou gaan”. Tellez prees trots haar neef die voor het Amerikaanse leger in Irak vocht en verklaarde dat zij geen politieke problemen had met de VS, alleen met Nicaragua. Niettemin werd haar een visum voor de VS geweigerd omdat deze beweerden dat zij een terroristisch verleden had.

Toen Bolaños aan de macht was, nam zijn regering een draconische anti-abortuswet aan die abortus onder alle omstandigheden verbood. Dit afschuwelijke beleid wordt vaak toegeschreven aan het FSLN, maar zij vormden toen een minderheid in de Nationale Assemblee.

Tot groot ongenoegen van de Verenigde Staten won het FSLN de verkiezingen van 2006 en nam het in januari 2007 het presidentschap over. Vervolgens won het in 2011, 2016 en 2021, telkens met een grotere steun van de bevolking – de laatste keer 75%. Na de verkiezingsoverwinning van 2007 begonnen de Sandinisten Nicaragua opnieuw te besturen. Zo verscheen de bloem die van 1990 tot 2006 zo spookachtig gedoofd was, opnieuw met haar prachtige bloesems en geur, ondanks de voortdurende pogingen van de VS om haar te verslaan en/of omver te werpen.

“Het is jammer dat de VS onze bloem gewoon niet laten bloeien”. Natuurlijk bleven de VS, zoals te verwachten viel, honderden miljoenen dollars op allerlei snode manieren uitgeven in vergeefse pogingen om de Sandinisten tijdens vier democratische verkiezingen te verslaan. Omdat dit nog niet genoeg was, orkestreerden de VS in 2018 een gewelddadige staatsgreep, waarbij honderden doden vielen. Nicaragua slaagde er echter in de couppoging te verslaan, en de Nicaraguaanse bloem schijnt nu helderder en trotser dan ooit, in dienst van het Nicaraguaanse volk. De Amerikaanse kliek van imperialistische, hebzuchtige oligarchen blijft woedend, totaal onwetend van de minachting die de meeste Nicaraguanen voor hen voelen.

Hier zijn duidelijke cijfers van de verwezenlijkingen

Nicaragua is van een van de slechtste regeringen naar een van de beste in heel Latijns-Amerika gegaan. De armoede in het algemeen is gedaald van 48,3% in 2005 naar 24,9% in 2016 en de extreme armoede is in dezelfde periode gedaald van 17,2% naar 6,9%. Chronische ondervoeding is gedaald van 27% naar 11,6%. Betalen voor gezondheidszorg en openbaar onderwijs is afgeschaft. De drinkwatervoorziening in stedelijke gebieden bedraagt 91,5% en op het platteland 55,4%. De rioollering in het stedelijk gebied bedraagt 54% en op het platteland 50,9%. Na de black-outs van 12 tot 14 uur per dag in 2006 bedraagt de elektriciteitsdekking 99,3% met 75% uit hernieuwbare bronnen.

Nicaragua is het veiligste land van Midden-Amerika met een moordcijfer dat van 13,4 per 100.000 inwoners in 2006 is gedaald naar 7 in 2020. Het op de gemeenschap gebaseerde politiewerk wordt beschouwd als een model voor andere landen. Nicaragua beschikt over de beste wegen en bruggen in Midden-Amerika volgens de
Bank voor Economische Integratie van Midden-Amerika. In 2006 waren er 2.439
kilometer verharde wegen, waarvan slechts 30% in berijdbare staat verkeerde.
Vandaag bedraagt het verharde wegennet meer dan 5.000 kilometer.

Volgens “Sustainability Magazine” staat Nicaragua wereldwijd op de 8e plaats wat
betreft het bevorderen van beleid om hernieuwbare energie te genereren, waaronder geothermische energie, waterkracht en zonne-energie. Het heeft nu het beste en meest uitgebreide openbare gezondheidszorg- en ziekenhuisnetwerk in Midden- Amerika met 1.596 gezondheidseenheden. Het heeft verreweg het laagste
coronavirussterftecijfer van alle landen op het Amerikaanse continent, en wel dankzij wijdverbreide voorlichtings- en vaccinatieprogramma’s in de gemeenschap, zonder lockdowns, vaccinaties of het dragen van gezichtsmaskers verplicht te stellen.
Sommigen kozen er om persoonlijke redenen gewoon voor om zich niet te laten vaccineren. Niettemin dragen vrijwel alle ambtenaren en de meeste particuliere werknemers vrijwillig een masker en zijn de meesten ten minste tweemaal
gevaccineerd. Het land heeft de hoogste vaccinatiegraad in Midden-Amerika: meer dan 92% heeft twee vaccinaties gekregen.

Het land beschikt voor 90 procent over voldoende zelf geproduceerd voedsel!

De daling van het aantal moedersterfgevallen is opmerkelijk. In 2006 bedroeg het sterftecijfer 93 per 100.000 levendgeborenen, nu is dat 31,4. De kindersterfte is gedaald van 29 per 1.000 levendgeborenen in 2006 tot 12,6 per 1.000 levendgeborenen in 2021. Sinds 2007, toen de Sandinisten weer aan het bewind kwamen, hebben zij 24 ultramoderne ziekenhuizen gebouwd; tegen 2026 zijn er nog eens twaalf gepland. De universele openbare gezondheidszorg is gegarandeerd en in het hele land zijn er bijna 1.600 gezondheidsdiensten, waaronder v eel lokale klinieken, voorzieningen voor speciale behoeften en kraamklinieken.

Ondanks deze kenmerken van de sterk ontwikkelde samenleving van Nicaragua beschouwen de VS Nicaragua, samen met het progressieve Venezuela en Cuba, nog steeds als “de trojka van de tirannie”. Dit onthult de domheid en onwetendheid van de Amerikaanse beleidsmakers. De bloeiende bloem van Nicaragua overleefde de economische wereldcrisis in 2008, de door de VS georkestreerde couppoging in 2018, een wereldwijde pandemie, twee orkanen van categorie 4 binnen twee weken na elkaar in november 2020 en zware door de VS opgelegde sancties.

In 2017, op 76-jarige leeftijd, besloot ik naar Nicaragua te verhuizen om te genieten van de culturele en sociale voorzieningen. Ik wilde wonen in een land dat zich openlijk inzet voor vrede en de Verenigde Staten regelmatig terecht beschrijft als een intimiderende, imperialistische macht. De bloem van Nicaragua is een bijzondere bloem. Ik heb een huis gekocht in de historische stad Granada, en geniet van gratis gezondheidszorg. Ik heb vier succesvolle operaties ondergaan, en wordt persoonlijk opgevolgd door een ervaren dokter. Ik huur mijn eigen persoonlijke trainer om te voorkomen dat mijn ouder wordende lichaam verder achteruitgaat. Ik kijk naar sport- en documentaire-programma’s op televisie. Ik eet goed en leef comfortabel van mijn handicap vergoeding en sociale zekerheid. Zoals sommigen misschien weten, plaats ik regelmatig politieke en persoonlijke bijdragen op mijn Facebook-pagina (ik weet wel dat dit wordt gesurveilleerd).

Doordat ik in Nicaragua woon, een actief lid van de Nicaragua Historical Combatants for Peace, en de Organization of Revolutionary Disabled ben, heb ik door Nicaragua gereisd en verschillende gemeenschappen bezocht. Zoals ik in Vietnam had ervaren, is de manier waarop de massamedia en de sociale media van Silicon Valley verslag doen van gebeurtenissen en politiek over het algemeen precies het tegenovergestelde van de waarheid ter plaatse. Hoe kan dit?

Welkom in de post-truth, post-fact wereld, Een goede reden om buiten de Verenigde Staten te gaan wonen, tenminste voor een deel van je leven.

Topfoto: Brian Willson in het moderne Fernando Velez Paiz ziekenhuis in Managua op 24 januari 2023, voor een follow-up van een recente oogoperatie. Het ziekenhuis viert zijn vijfde verjaardag (vandaar de ballonnen). Willson poseert met zijn dokter, Erick Uriarte, links, en de directeur-generaal van het ziekenhuis, dokter Virginia Garcia, rechts.

S. Brian Willson is Vietnam-veteraan, opgeleid als advocaat en al lange tijd een activist die zich verzet tegen het imperialisme van de VS. Hij ging voor het eerst naar Nicaragua in 1986 en heeft het land in de loop der jaren vele malen bezocht. Sinds enkele jaren woont hij in Nicaragua als een van haar trotse burgers.

Gerelateerd (eerdere berichten in dit archief):