Lode Vanoost, op dewereldmorgen.be donderdag 21 november 2019 ~~~
De rechtse machthebbers van Bolivia verharden na hun militaire staatsgreep de dodelijke repressie tegen de inheemse en arme Bolivianen. Die gaan door met meer dan 90 acties, betogingen, manifestaties en blokkades over het hele land. De ongrondwettelijke president breekt in ijltempo alle sociaal-economische verworvenheden van de afgelopen 13 jaar van president Evo Morales af. Wat ze niet doet is verkiezingen voorbereiden binnen 90 dagen, het enige waartoe een interimpresident volgens de Grondwet gemachtigd is. donderdag 21 november 2019 12:00
Ongrondwettelijke zelfverklaard interimpresident Jeanine Añez heeft haar ministers opdrachten gegeven tot verregaande sociale en economische hervormingen. Daarmee overtreedt zij haar mandaat als interimpresident, dat haar enkel als enige taak toelaat ten laatste tegen 10 februari 2010 nieuwe verkiezingen te organiseren.
Haar beslissingen willen alle sociale en economische beleidsbeslissingen van president Evo Morales en de sindsdien verworven rechten van de inheemse en arme bevolking vernietigen. Carlos Fernando Huallpa Sanagua zal als minister van Mijnbouw beslissen over het economisch en financieel belangrijkste ministerie van Bolivia.
Een van de eerste punten op zijn agenda is het terugdraaien van de nationalisatie, waarmee hij de financiering van alle sociale programma’s van Morales stopzet. Minister van Onderwijs Virginia Patty Torres moet het onderwijs terug ontoegankelijk maken voor de brede lagen van de bevolking.
De oligarchie en de witte economische elite heeft zich altijd hard verzet tegen de alfabetiseringscampagnes, de betere toegankelijkheid van het onderwijs en de leerprogramma’s die meer aandacht geven aan de autochtone geschiedenis van de inheemse volkeren van Bolivia.
Morales heeft de inkomsten van mijnbouw en bosbouw gesocialiseerd om daarmee zijn sociale programma’s te financieren. Het regime wil een terugkeer naar de tijd toen de Boliviaanse economie volledig ten dienste stond van buitenlandse bedrijven en de met hen collaborerende oligarchie.
‘Legal warfare’
Het regime start tevens rechtszaken tegen president Evo Morales en zijn ministers Carlos Gustavo Romero, voormalig minister van Plattelandsontwikkeling en Leefmilieu, Juan Ramon Quintana, voormalig kabinetschef van Morales, en Wilma Alanoco, voormalig minister van Cultuur.
Ook tientallen volksvertegenwoordigers van de MAS, de partij van Morales, zullen worden vervolgd, evenals leden van de Nationale Verkiezingscommissie. Vier burgemeesters van het hoofdstedelijk gewest La Paz worden vervolgd voor meerdere “misdaden”, onder meer voor “het berokkenen van schade aan de transitie”.
Dit is geen improvisatie, maar wijst er integendeel op dat deze staatsgreep grondig werd voorbereid en gecoördineerd nog voor de dag van de verkiezingen.
Kort na de afkondiging van Decreet 4078, dat politie en leger volledige gerechtelijke immuniteit geeft voor de repressie van het verzet tegen de staatsgreep, tekende zelfverklaard interimpresident Añez Decreet 4082. Dit verhoogt het budget van het leger met 34,7 miljoen Bolivianos (ongeveer 5 miljoen euro).
Ook op de sociale media werd een en ander grondig aangepakt. Tijdens de eerste dagen van de staatsgreep werden 68.000 valse Twitter-accounts gecreëerd, die de indruk moesten verspreiden van massale steun voor de staatsgreep (Twitter wordt als sociaal medium en doorgever van informatie in Latijns-Amerika veel intensiever gebruikt dan in Europa).
De Twitter-account van Luis Fernando Camacho, de echte sterke man achter Jeanine Añez, steeg in 15 dagen van 2.000 naar 130.000 volgers. De account van Añez ging van 8.000 naar 150.000. Voor de lancering van de hashtag #BoliviaNoHayGolpe (‘er is geen staatsgreep in Bolivia’) werden in twee dagen tijd 4.000 nieuwe Twitter-accounts gecreëerd.
Moordende repressie
Ondertussen gaat de moordende repressie van de protesten over het hele land onverminderd door. In Sacapa, een oostelijke randstad van Cochabamba, werden op dinsdag 19 november minstens 9 betogers doodgeschoten door de politie of het leger. Er vielen 122 gewonden, volgens de CIDH, de Latijns-Amerikaanse commissie voor de mensenrechten.
De echte cijfers liggen in de chaos meer dan waarschijnlijk hoger. Vorige week kon de CIDH eveneens 23 doden identificeren. Alle doden en gewonden hadden zware kogelwonden in hoofd en borst. Kogels penetreerden daarbij het lichaam volledig, wat wijst op vuurwapens van zwaar kaliber.
De repressie is volledig disproportioneel tegenover het vreedzame karakter van de marsen, betogingen en manifestaties. In La Paz, El Alto en Cochabamba zijn nog steeds massale bijeenkomsten aan de gang.
De centrale Plaza San Francisco in La Paz werd dinsdagmorgen volledig ontruimd met massaal gebruik van traangas. De buurtcomités van El Alto hebben maandag 18 november vergaderd om hun standpunt en acties te bepalen. Zij gaan onverminderd door met hun eis tot ontslag van zelfverklaard interimpresident Añez.
De protesterende bevolking richt ook wegblokkades op om de voedsel- en brandstofbevoorrading van de hoofdstad te blokkeren. Het regime van Añez mag dan wel de diepste minachting hebben voor de inheemse en arme bevolkingsgroepen, maar hun werk als landbouwer en energiewerker in de aardgasproductie apprecieert het regime ten zeerste. Op woensdag 20 november zijn er 93 blokkades op de wegen naar La Paz.
Om die blokkade te omzeilen zet het regime met behulp van de vrachtvliegtuigen van de luchtmacht een luchtbrug in om benzine, vloeibaar aardgas, vlees en gevogelte (Bolivianen eten zeer veel kip) over te vliegen naar de hoofdstad.
Ongrondwettelijk regime
Het regime is zich wel degelijk bewust van zijn eigen ongrondwettelijke karakter. Daarom zet het alle middelen in om een gemeenschappelijke plenaire zitting van de Kamer van Volksvertegenwoordigers en de Senaat te verhinderen. Daar heeft de MAS nog steeds de meerderheid.
De volksvertegenwoordigers van de MAS willen het ontslag van president Morales wegstemmen en ‘in zijn afwezigheid’ de Voorzitter van de Senaat tot interimpresident benoemen, zoals de Grondwet voorschrijft. Tevens willen ze daar een datum voor verkiezingen vastleggen – nog een zaak waar het regime van Añez niet al te veel spoed wil achter zetten. Tot op heden heeft het parlement weliswaar nieuwe voorzitters benoemd, maar nog niet beslist om een van hen tot interim-president te benoemen. Waarom dit nog steeds niet is gebeurd, blijft onduidelijk.
Añez heeft zichzelf met haar mandaat van Tweede Ondervoorzitter van de Senaat aangewezen als interimpresident tijdens een zitting waar de meerderheid niet aanwezig was en liet over die beslissing ook geen stemming houden. Dit gebeurde tijdens de chaotische toestand van de eerste dagen, toen een groot deel van de volksvertegenwoordigers en senatoren van de MAS naar hun woonplaats waren gevlucht waar meerderen van hen hun huis zagen afbranden of vernietigen, terwijl het leger hen met de dood bedreigde.
Het regime van Añez is vastberaden om door te gaan. De doden van vorige week schrikken hen niet af. De medeplichtige stilzwijgendheid van de internationale mainstream media sterkt hen in de overtuiging dat ze hier mee door kunnen gaan.
Het regime lanceerde tevens twee ‘sensationele’ berichten die compleet geveinsd blijken te zijn. Er zou rechtstreeks overleg zijn tussen Evo Morales in Mexico met de betogers en de MAS zou zich neergelegd hebben bij de feitelijke machtsovername. Beide berichten zijn compleet contradictorisch. Ze tonen wel aan dat de machtsstrijd nog niet voorbij is en dat het nieuwe regime niets aan het toeval wil overlaten.
Moordende repressie
Omstreeks 13.00 uur (plaatselijke tijd) begon het leger met het opruimen van de blokkade rond de Senkata-opslagplaatsen van vloeibaar aardgas in El Alto.
Een half uur later openden soldaten het vuur, met een bloedbad van minstens 6 doden en 130 zwaargewonden tot gevolg. Zeven uur later was de repressie nog steeds bezig. Volgens berichten ter plaatse is het dodenaantal waarschijnlijk hoger, want het leger heeft een aantal lichamen verwijderd. Er wordt ook melding gemaakt van provocateurs die zich onder de betogers mengen om gewelddadige acties te starten en zo reacties van leger en politie ‘uit te lokken’.
Er was slechts één dokter ter plaatse in Senkata. Die moest uren wachten op de ambulances van het Rode Kruis, die door het leger werden tegengehouden.
Slechts twee buitenlandse journalisten – een Mexicaan en een Argentijn – waren ter plaatse en plaatsten beelden op hun Twitter-account. Zij verbergen zich sindsdien na doodsbedreigingen door soldaten. Minister van Defensie Luis Fernando López van het nieuwe regime verklaarde zonder verpinken dat “niet één kogel” door het leger was afgevuurd.
Waarnemers ter plaatse menen dat deze slachtingen de vastberadenheid van de bevolking nog zullen doen toenemen, maar vrezen eveneens dat de strijdkrachten nog harder zullen optreden. Volgens de meest recente informatie hebben betogers ondertussen opnieuw de centrale Plaza San Francisco in La Paz bezet.
In de straten en pleinen rond de Plaza San Francisco en de Plaza Murillo waar het parlement staat, hangt een penetrante mist van traangas. Een verdere escalatie van de repressie valt te vrezen in de komende uren en dagen.