peru |
jun 2023
Clau O'Brien Moscoso
blackagendareport  21 jun 2023 ~~~

De coupregering van Peru en haar president Dina Boluarte blijven aan de macht ondanks de dood van demonstranten en geplande mobilisaties voor de 3e toma de Lima.

Terwijl het coupregime van Boluarte zich blijft ingraven zes maanden nadat de parlementaire coup door het rechtse congres onder leiding van Fujimori de democratisch gekozen president Pedro Castillo afzette, is er nog steeds geen gerechtigheid voor de bloedbaden, onderdrukking en andere mensenrechtenschendingen tijdens de opstand sinds 7 december. Ondanks meerdere juridische aanklachten vanuit het land en internationale onderzoeken naar mensenrechtenschendingen, heeft Boluarte vorige week nog verklaard dat ze haar ambtstermijn tot 2026 zal voortzetten. Deze stap heeft de Peruanen woedend gemaakt, die zich al zes maanden mobiliseren en organiseren tegen deze dictatuur en toewerken naar de Tercera Toma de Lima (Derde Overname van Lima) op 19 juli, waarbij Puno alleen al 13.000 mensen mobiliseert in de richting van de hoofdstad, 1000 uit elk van de dertien provincies in het departement Puno.

Meer dan zes maanden na het begin van dit coupregime heeft geen van de zaken die zijn aangespannen door het Openbaar Ministerie of het Congres geleid tot gerechtigheid voor de slachtoffers van deze bloedbaden, laat staan de eis dat Boluarte aftreedt. Op 29 december werd in Ayacucho de eerste rechtszaak voor genocide en gekwalificeerde moord waarbij op 15 december 8 doden vielen, aangespannen tegen Boluarte, verschillende van haar ministers en hoge politie- en militaire functionarissen. In februari diende een groep mensenrechtenorganisaties en advocaten in de regio Apurímac een aanklacht in voor de zes doden tijdens de eerste vijf dagen van de demonstraties tegen Boluarte. En begin januari opende het kantoor van de Peruaanse procureur-generaal een vooronderzoek tegen Dina Boluarte voor genocide, gekwalificeerde moord en ernstige verwondingen na het eerste bloedvergieten in de regio’s Apurímac, La Libertad, Puno, Junín, Arequipa en Ayacucho, dagen voordat congreslid Sigrid Bazán samen met anderen in haar coalitie een grondwettelijke klacht indiende tegen Boluarte en verschillende ministers, waaronder Luis Otárola, nu de voorzitter van de ministerraad.

Niet verrassend verklaarde de Subcommissie voor Constitutionele Aanklachten van het Congres de constitutionele zaak tegen Boluarte niet-ontvankelijk op 5 mei. In een stemming van elf tegen vijf, met drie onthoudingen, om de zaak te verwerpen, verklaarde het door de rechtervleugel gecontroleerde Congres dat de levens van de slachtoffers slechts een gevolg waren van de machtsovername en de onderdrukking van de bevolking. De stemming voor een eerdere grondwettelijke klacht ingediend door een ander congreslid mislukte met vergelijkbare marges. Velen betwijfelen of ze gerechtigheid zullen zien in het Openbaar Ministerie met de procureur-generaal Patricia Benavides, die het middelpunt is geweest van meerdere controverses die haar in de ogen van de mensen die rouwen om al deze doden, diskwalificeren, en die ook haar ontslag eisen. Een motie van afzetting die was ingediend door leden van Castillo’s voormalige partij Perú Libre tegen Boluarte mislukte ook in april.

Bij haar laatste dagvaarding voor het Openbaar Ministerie op 6 juni, reageerde Boluarte niet op vragen over de dood van 49 mensen in de eerste maanden van de opstand, waarbij haar advocaat zei dat ze haar zwijgrecht niet zou opgeven. In april had haar advocaat, Joseph Campos, tijdens een interview met Canal N ontkend dat er sprake was van een bloedbad en in juni verklaarde hij dat de meer dan 60 doden geïsoleerde gevallen waren en dat als er een uitvoerend bevel was geweest aan de militaire en politiecommandanten om de demonstranten af te slachten, ze het zouden hebben over “minstens 10, 15, 20 of 100 doden per dag”. Ondertussen heeft Aeropuertos Andinos del Perú , de uitbater van verschillende vliegvelden in Perú, waaronder in Ayacucho en Juliaca waar twee van de slachtingen plaatsvonden, beelden van die dagen verwijderd, waarschijnlijk in opdracht van het coupregime.

De strijd voor gerechtigheid in de rechtbanken lijkt te zijn opgeschort, maar het Perúese volk blijft op straat en in hun gemeenschappen strijden in volksvergaderingen om deze schending van hun politieke rechten ongedaan te maken. Zij zien de staatsgreep niet alleen als een aanslag op president Pedro Castillo, maar ook als een aanslag op de wil van het volk om de eerste inheemse president van bescheiden afkomst de staatspolitiek te machtigen ten gunste van de arme massa. Tijdens de festiviteiten voor Inti Raymi, de maand juni ter ere van Inti, de Inca zonnegod, marcheerden studenten en kunstenaars uit verschillende provincies en regio’s in Cusco en elders in het zuiden met sculpturen tegen de Boluarte dictatuur die haar als rat afbeelden op de schedels van de meer dan 80 martelaren.

In een interview met Exitosa zei Raúl Ariste, de secretaris-generaal van de Comando Unitario de Lucha van Junin, dat Boluarte’s aanblijven tot 2026 een oorlogsverklaring is. “Wat de president doet is praktisch de oorlog verklaren aan een volk wiens enige wapens de straten, pleinen en parken zijn, terwijl de president het leger en de nationale politie heeft en er bovendien Amerikaanse soldaten aankomen.” Hij zei dat geen enkele hoeveelheid tanks of kogels de strijd van het volk zou stoppen. De strijd om Boluarte af te zetten, voor een nieuwe grondwet en om Pedro Castillo weer aan te stellen om een einde te maken aan de politieke crisis die het land al een half jaar in zijn greep houdt. Voor Roger Cruz, de coördinator van het Comité van Strijd in Azangaro, Puno , “zijn we klaar om door te vechten en onze politieke doelen te bereiken: het aftreden en sluiten van het Congres en nieuwe verkiezingen. Het is een politieke oplossing voor het volk en laten we gaan naar de vooruitgang en ontwikkeling van de Peruaanse bevolking”. Het departement Puno heeft gezegd dat ze half juli 13.000 mensen naar de hoofdstad zullen sturen, terwijl andere regio’s ook hebben verklaard dat ze zullen deelnemen aan de volgende overname van Lima, zoals Piura waar op 1 en 2 juli een macroregionale ontmoeting zal plaatsvinden in Jaėn, om strategieën en een actieplan op te stellen. Of het Boluarte-regime nu aftreedt als gevolg van rechtszaken of aftreedt als gevolg van de massamobilisaties, de Peruanen zijn er vast van overtuigd dat dit regime hoe dan ook ten val zal komen.

Topfoto: Protest tegen Peru’s couppresident Dina Boluarte. Op het bord staat “Er zal vrede zijn als Dina aftreedt”. (Foto: SEBASTIAN CASTANEDA / REUTERS)

Gerelateerd (berichten in dit archief):